کوهها نوعی از اشکال مختلف زمیناند و ارتفاع بیشتری نسبت به مناطق اطراف دارند. ارتفاع آنها از ۶۰۰ متر بیشتر و بلندتر از تپهها هستند. بلندترین کوه جهان در آسیا واقع شده و بلندترین رشتهکوهها در اقیانوس اطلس قرار دارند. جالب است بدانید که برخی از مرتفعترین کوهها در عمق اقیانوسها قرار گرفتهاند.
کوهها، نشاندهندهی شرایط آبوهوایی در قلههای خود هستند. به عنوان مثال، در یک کوه مرتفع شرایط آبوهوایی از دامنه تا قلهی آن متفاوت است. در مقایسه با پایهی کوه، قلهی آن سردتر است و حتی ممکن است پوشیده از برف باشد. علاوه بر این در قلهی کوهها اکسیژن کمتری وجود داشته و اشعهی خورشید تأثیر بیشتری دارد. به همین دلیل گونههای مختلفی از گیاهان و جانوران در یک کوه زندگی میکنند. جنگلهای دو طرف کوه، جنگل آلپ نامیده میشوند.
تخمین زده میشود که آب نیمی از جمعیت جهان به این شکل به زمین وابسته است. در واقع رودخانههای بزرگ جهان از کوهها تغذیه میکنند. بسیاری از کوهها دارای دریاچههای یخیاند که به علت آب شدن یخچالهای طبیعی ساخته شدهاند. با این حال همهی کوهها دارای پوشش گیاهی نیستند و برخی از آنها خشک و بیثمرند. شما میتوانید کوههای جوان را به خاطر داشتن یک تنگه (درهی عمیق) تشخیص دهید. با این مقدمهی کوتاه میتوانید بفهمید که کوهها چگونه شکل میگیرند.
بلندیهای روی زمین که در اطراف آن زمینهای پست وجود دارند، کوه مینامیم. آنها اساسا از سنگ ساخته شدهاند. با توجه به فرآیند شکلگیری کوه، بیرونیترین لایهی زمین و یا پوستهی زمین از شش صفحهی تکنونیکی ساخته شده است. هرگاه این صفحهها حرکت کنند و با هم برخورد کنند، مناطق وسیع زمین ارتقا پیدا میکنند و در نتیجه به کوههای مرتفع تبدیل میشوند. بسته به فرآیندهای زمینشناسی کوهها دارای ۵ نوع متفاوت هستند.
کوههای FOLD رایجترین کوهها هستند. آنها در اثر برخورد دو صفحه که باعث تا شدن پوستهی زمین میشوند، به وجود میآیند. این تا شدن، دامنهی کوهها را در هر دو طرف به وجود میآورند که به آن تاقدیس – جایی که هر دو طرف به سمت یک نقطه صعود میکنند – میگویند. هیمالیا در آسیا، کوههای راکی در شمال آمریکا و کوههای آلپ در اروپا از این دسته کوهها هستند.
کوههای گسلدار زمانی ایجاد میشوند که سنگهای پوستهی زمین در امتداد گسلها پیش بروند. کوههای گسلدار دو نوع هستند: کوههای شیبدار و کوههای مرتفع. در نوع اول دو طرف کوه دارای شیب است در حالی که در نوع دوم کوه کج است و یک سمت شیب ملایم و سمت دیگر شیب تندی دارد. رشتهکوههای نوادا و کوههای تئون در شمال آمریکا نمونههایی از این نوع کوهها هستند.
کوههای گنبدی به دلیل بالا آمدن ماگمای داغ از گوشته بالا میآیند و لایههای رسوبی پوستهی زمین را میپوشانند. در این روند ماگما فوران نمیکند، اما سرد و سفت میشود و در آخر هستهی کوه را شکل میدهد. این کوهها به خاطر شکل ظاهریشان به این نام شکل گرفتهاند. کوههای ناواهو در یوتا و کوه آدیروندک در نیویورک از این قبیل هستند.
همانطور که از اسمشان پیداست، کوههای آتشفشانی به دلیل فورانهای آتشفشانی به وجود آمدهاند. در این کوهها، گدازهها به سطح زمین میرسند و سرد و سخت میشوند و این کوهها را تشکیل میدهند. در بسیاری از موارد، مواد آتشفشانی به دلیل فشار زیاد تا ارتفاع زیادی بالا میرود. کوه فوجی در ژاپن و کوه اتنا در اروپا، از کوههای معروف آتشفشانی هستند.
کوههای مسطح به دلیل فرسایش در طول زمان به وجود میآیند. رودخانههای جاری نقش عمدهای را در شکلگیری این کوهها به عهده دارند. معمولا رشتهکوههای برابری را شکل میدهند. کوه کتاسکیل در نیویورک یک نمونه از کوههای مسطح است.
علاوه بر این کوههای دیگری هم از فعالیتهای دیگر زمین تشکیل شدهاند. گرچه رشتهکوههای راکی در شمال آمریکا به کوههای fold معروفاند اما در همان محدوده کوههای گنبدی و گسلدار هم دیده میشوند. در طبیعت فرآیندهای یخبندان، فرسایش خاک، هوازدگی شیمیایی و مکانیکی مدام در حال تکرار است که نقش عمدهای را در شکلگیری کوهها ایفا میکنند.
دانلود سومین قسمت «کوهگشت»
موضوع: تداوم اکتشاف و پیمایش غار جوجار
دانلود دومین قسمت «کوهگشت»
موضوع: صعود تیمی به 31 قله مرتفع 31 استان کشور
دانلود اولین قسمت «کوهگشت»
موضوع:نصب بیرقهای عشق و ایثار
دانلود مجله تلویزیونی شماره 32
موضوع:ایرانگردی و جهانگردی ماجراجویانه
دانلود مجله تلویزیونی شماره 31
موضوع:کوهنوردی خانوادگی
دانلود مجله تلویزیونی شماره 30
موضوع: امید به زندگی / کوهنوردی و MS
دانلود مجله تلویزیونی شماره 29
موضوع: پروژه کوهنوردی «سیمرغ»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 28
موضوع: کوهنوردی فرهنگی در محرم
دانلود مجله تلویزیونی شماره 27
موضوع: پرواز در کوهستان
دانلود مجله تلویزیونی شماره 26
موضوع: حضور سنگنوردی در «المپیک»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 25
موضوع: اکتشاف مجدد در غار جوجار
دانلود مجله تلویزیونی شماره 24
موضوع: ورود سنگنوردی به «المپیک 2020»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 23
موضوع: سفرسبکبار و رایگان سواری
دانلود مجله تلویزیونی شماره 22
دو دیوارهنورد فرانسوی و «ابراهیم نوتاش»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 21
گفتوگو با «رضا شهلائی» فاتح «آناپورنا»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 20
با برگزیدگان «جشنواره صعودهای برتر»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 19
گفتوگو در رابطه با «عکاسی کوهستان»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 18
گفتوگو با استاد «سختباز» در مورد بقا در طبیعت
دانلود مجله تلویزیونی شماره 17
گفتوگو با «شریفیان مهر»و «دلنوا» / مهتابنوردی
دانلود مجله تلویزیونی شماره 16
گفتوگو با «پروانه کاظمی» و «پرستو ابریشمی»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 15
گفتوگو درباره «دوچرخهسواری کوهستان»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 14
گفتوگو با قهرمانان «دوی کوهستان»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 13
گفتوگو با «صادق آقاجانی»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 12
گفتوگو با «حسنگرامی»و«امیدآمحمدی»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 11
گفتوگو با «امیرجلوانی»در مورد درهنوردی
دانلود ارتباط زندهی تلویزیونی با
هیمالیانوردان ایرانی برای اولین بار
دانلود مجله تلویزیونی شماره 10
گفتوگو با «موحد سریعی» و «کریم»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 9
گفتوگو با «صالحی» و «ساوهای»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 8
گفتوگو با «عظیم قیچی ساز»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 7
گفتوگو با اسلکلاینرها؛ «آبایی» و «شریفی»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 6
گفتوگو با یخنوردان؛ «صفدریان» و «موسوی»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 5
یادمان «امین نیا» و گفتوگو با «نصرتاللهنوری»
دانلود بخش دوم مجله تلویزیونی شماره 4
گفتوگو در مورد اجلاس جهانی سنگنوردی
دانلود بخش اول مجله تلویزیونی شماره 4
گفتوگو با دکتر «مساعدیان»
دانلود مجله تلویزیونی شماره 3
گفتوگو با «علیرضا بلاغی»